BÜYÜME VE GELİŞME

Çocukluk çağım erişkinden ayıran en önemli özellik, sürekli büyü­me ve gelişme durumunda bulunmasıdır. Beslenme bozuklukları, enfek-

siyonlar, büyüme ve gelişmeyi etküeyerek yavaşlamasına ya da durma­sına neden olurlar. Çocuğun yaşı ne kadar küçük olursa, bu etki o kadar belirgin ve kalıcı olur.

Büyüme: Vücut Mtlesinin artmasıdır. Bu artış, yeni hücreler oluşumu ya da hücrelerin büyümesiyle ilgilidir.

Gelişme : Biyolojik olgunlaşmadır. Hücre ve organların olgunluğa doğ­ru gelişmesidir.

Sağlıklı bir çocuk; hastalık belirtileri göstermeyen, diğer normal ço­cuklara göre büyüme ve gelişme evrimi içinde olan çocuktur. Normal ço­cuklar, sağlıkla olarak bulundukları büyüme ve gelişme sürecinde ortak bir çok özellikler gösterirler.

1    — Büyüme ve gelişme, belirli dönemlerde hızlanma ya da yavaşlama gösterir. Fötal döenem en hızlı çağdır. Doğumdan sonraki 0-6 ay arasın­da hızla giden büyüme ve gelişme, yavaşlamaya başlar. 9-12 aylarda ge­lişme ön planda görülür. 3-10 yaşlarda yavaş bir tempoda giderken, er­genlik dönemine yalan hızlanır.

2    — Büyüme ve gelişmede belirli bir sıra vardır. 0-12 aylarda baş hızla büyür. Göğüs çevresinin büyümesi 6 aydan sonra, ekstremite büyümesi 12'inci aydan sonra hızlanır. Sinir ve kasların olgunlaşması, merkezden çevreye doğru olmaktadır. Önce kollar sonra parmaklar bilinçli olarak kullanılır. Yürümek için önce ayakta durabilmesi gerekir.

3    — Organsal büyüme, genel büyümeye paraleldir. Yalnız S S Sistemi ve lenfatik sistemin ayrı bir temposu vardır. S S Sistemi 6 yaşrada :%90 ol­gunluğa ulaşır. Lenfatik sistem, çocukluk çağında erişkinlere oranla daha büyük bir kitle oluşturur. Erişkinlik döneminde geriler. Çocuklarda len­fatik sistem hiperplazisi nedeniyle, tonsil ve adenoidler, üst solunum yol­lan bozuklukları oluştururlar. Genital sistemde de buluğ çağma kadar bir duraklama vardır.

i — Normal çocuklar arasında genetik yapıya bağlı ayrıcalıklar vardır.

normal gelişme sürecindeki çocuklar arasında, %50 persentil değerlerin­den sapmalar görülür.

5 — Büyüme ve gelişmeyi kesinlikle etkileyen koşullar vardır. Beslenme, sağlık koşullan, hastalıklardan korunma başkcalandır. Yetişen yeni ku­şakların sağlığı, ülkelerinin geleceğini yakından ügilendirir.